Prawidłowy rozwój fizyczny i motoryczny jest w pierwszych latach życia dziecka niezwykle ważnym aspektem obserwowanym skrupulatnie zarówno przez rodziców, jak i lekarzy. Wiele dzieci ma już od początku odruchy, które w perspektywie czasu mogą przełożyć się na niepoprawne funkcjonowanie niektórych partii ciała. Problemy z koordynacją, skrzywienia kręgosłupa, czy nawet problemy z poruszaniem się to kwestie, które trzeba wziąć pod kontrolę tak szybko, jak to tylko możliwe. Rehabilitacja dzieci, szczególnie przy wykorzystaniu metody NDT Bobath wydaje się być na to jednym ze skuteczniejszych sposobów. Na czym polega, jak wygląda i jakie niesie za sobą korzyści?
Proces rehabilitacji dzieci
Metoda NDT Bobath, choć nie jedyna w grupie metod rehabilitacyjnych, w przypadku pracy z dziećmi zdaje się odnosić dziś największe sukcesy. Podstawowym założeniem, jakie przyjęli sobie jej twórcy jest skupienie się na umożliwianiu dziecka wykonania konkretnych ruchów a nie, jak w przypadku wielu innych metod, nauka samych ruchów. Główne zasady, jakimi kieruje się fizjoterapeuta podczas pracy nad możliwościami ruchowymi dziecka z zastosowaniem metody NDT Bobath, to przede wszystkim skupienie się na nieprawidłowych odruchach i hamowanie ich, przy jednoczesnym ćwiczeniu i wyzwalaniu prawidłowej motoryki dziecka. Wszystkie ruchy, nad którymi pracuje się podczas rehabilitacji to skutek nieprawidłowego napięcia mięśni – dzięki odpowiednim, opracowanym indywidualnie dla każdego małego pacjenta ćwiczeniom fizjoterapeuta może wyregulować napięcie mięśni i tym samym przyczyn się do utrwalania prawidłowych ruchów.
Trudno opisać dziś jeden konkretny przebieg sesji rehabilitacyjnej z zastosowaniem metody NDT Bobath. Jako jedną z jej głównych zalet uważa się bowiem to, że ćwiczenia dopasowywane są tu do indywidualnych problemów i potrzeb oraz możliwości dziecka. Praca nad konkretnymi partiami mięśni odbywa się tu stopniowo, a atmosfera towarzysząca całej rehabilitacji jest zapraszająca i zachęcająca rozwój, bez wymuszania na dziecku wykonywania konkretnych ruchów. Rehabilitacja dzieci ma za zadanie przygotować dziecko z zaburzeniami ruchowymi do samodzielnego funkcjonowania i poruszania się, co może udać się tylko w momencie intensywnej i długotrwałej, regularnej pracy nad ruchami.
Korzyści płynące z metody NDT Bobath
Wiele tradycyjnych metod rehabilitacyjnych to bardzo ogólnikowe podejście mające na celu naukę określonych ruchów i zachowań, bez przywiązywania nadmiernej wagi do możliwości ruchowych danego człowieka. W NDT Bobath skupienie przenosi się jednak właśnie na mięśnie, które to są podstawą do wykonywania poszczególnych ruchów prawidłowo. Dziecko, które ma problem z poruszaniem się czy chodzeniem to często dziecko po urazach nerwów, udarze mózgu czy dziecko autystyczne – u dzieci takich zaburzony rozwój przyczynił się do nieprawidłowego rozwoju mięśniowego. Ich odpowiednie nakierowanie to podstawa do dalszej pracy nad motoryką – pracy wykonywanej nie tylko w ośrodku rehabilitacyjnym, ale także w domowym zaciszu.
Co ważne, pracy z metodą NDT Bobath mogą podejmować się wyłącznie certyfikowani w jej kierunku terapeuci. Wymóg ten spowodowany jest przede wszystkim koniecznością indywidualnego dopasowania ćwiczeń do potrzeb i możliwości pacjenta. To, co jest podkreślane podczas omawiania metody po wielokroć to właśnie skupienie się na umożliwianiu wykonywania ruchów, a nie samej ich nauce. Praca z określonymi grupami mięśni i stopniowym zmienianiu ich napięcia wymaga bardzo specjalistycznej wiedzy z zakresu fizjologicznych ruchów człowieka, anatomii, czy podstaw neurofizjologii. Znalezienie odpowiedniego rehabilitanta może więc być tu nieco utrudnione, jednak zdecydowanie warte poświęcenia czasu.